Nghề nuôi yến Khó khăn, thách thức và giải pháp phát triển mới nhất 2023

Với một nghề nuôi yến có hiệu quả kinh tế cao nhưng thời gian qua việc nuôi chim yến chỉ phát triển mang tính tự phát là chủ yếu. Nuôi chim yến chưa xây dựng kế hoạch sản xuất theo ngành hàng, chưa xây dựng thương hiệu cho sản phẩm, chưa có giá trị xuất khẩu cao vì chủ yếu xuất thô.

Thiếu hoặc không nghiên cứu đầy đủ về khí hậu, thời tiết, vùng sinh thái và tập tính của loại chim yến nhà. Do đó dẫn đến tình trạng xây nhà xong nhưng chim yến không về làm tổ, hoặc ở những vùng có khí hậu mùa đông lạnh, nhiệt độ thấp làm chim yến chết (theo Báo cáo tại Hội nghị khoa học do Công ty Yến sào Khánh Hòa tổ chức, ngày 8/6/2017).
Nghề nuôi yến
Qua nghiên cứu hệ thống pháp luật hiện hành liên quan đến quản lý gây nuôi chim yến và thực tiễn giám sát ở một số địa phương còn gặp một số thách thức sau:

Một là, chim yến là động vật hoang dã được quản lý theo quy định tạm thời tại Thông tư 35/2013/TT-BNNPTNT của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Tuy nhiên, việc quản lý động vật hoang dã có nhiều văn bản pháp luật khác nhau, do nhiều cơ quan quản lý nên gây khó khăn trong việc thực hiện.

Tiền Giang có phù hợp cho nghề nuôi chim Yến? 
Tiền Giang có phù hợp cho nghề nuôi chim Yến?

Hai là, việc gây nuôi còn mang tính tự phát, phong trào, chưa có định hướng phát triển dài hạn. Do vậy, việc quản lý an toàn dịch bệnh, an toàn cho người còn chưa được đảm bảo.

Ba là, quản lý điều kiện nuôi với đối tượng này còn thiếu. Chưa có quy định về điều kiện chuồng trại phù hợp với tập tính.

Bốn là, việc quản lý, kiểm soát số lượng chim yến gây nuôi và sản lượng sản phẩm còn chưa chặt chẽ.

Năm là, việc mua, bán, thương mại sản phẩm tổ yến còn chưa có thị trường ổn định, nhiều khi bị ép giá; việc đầu tư vào khâu chế biến còn chưa được chú trọng, chưa có tiêu chuẩn sản phẩm đối với mặt hàng này, nhiều sản phẩm chủ yếu xuất khẩu dưới dạng sản phẩm thô nên giá trị chưa cao.

Chim Yen

Sáu là, kiếm soát dịch bệnh đối với chim yến còn nhiều bất cập. Vấn đề dịch bệnh chưa được nghiên cứu, kiểm soát nên cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây mất an toàn sinh học, dịch bệnh cho động vật và sức khỏe con người.

Bảy là, chưa có quy trình nuôi, phòng chống dịch bệnh, quy cách chuồng trại, dinh dưỡng cho thích hợp với từng đối tượng vật nuôi để làm căn cứ ban hành quy định để quản lý.

Do đó, trong bối cảnh hiện nay, cần thiết phải định hướng quy hoạch nuôi chim yến trên cơ báo cáo thống kê, khảo sát hiện trạng các nhà nuôi chim yến và đề xuất vùng quy hoạch nuôi chim yến trên địa bàn của UBND các tỉnh có điều kiện.

Thêm nữa, cần có các văn bản hướng dẫn kỹ thuật về xây dựng nhà nuôi yến – yến sào  đúng kỹ thuật, nuôi chim yến bảo đảm an toàn sinh học. Xây dựng tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) về nhà yến và tổ yến.

Đồng thời, quy định về tần suất và thời gian phát âm thanh dẫn dụ chim yến không làm ảnh hưởng đến môi trường xung quanh, căn cứ để xử lý vi phạm.

Thực hiện đồng bộ các giải pháp về quy hoạch, giải pháp về chính sách, đặc biệt là các giải pháp về khoa học công nghệ liên quan tới phòng trừ dịch bệnh; công nghệ bảo quản và chế biến các sản phẩm sau thu hoạch từ tổ yến; bảo vệ môi trường sinh thái, nâng cao chất lượng sản phẩm, đủ sức cạnh tranh với thị trường quốc tế; nhất là bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, quyền tác giả của các cá nhân, đơn vị về thành quả nghiên cứu khoa học phát triển ngành nghề nuôi chim yến.

Ngoài ra, cũng phải lưu ý tới nhóm giải pháp về thị trường, phát triển sản xuất theo chuỗi sản phẩm, gắn kết các khâu từ sản xuất, chế biến đến tiêu thụ sản phẩm, trong đó các doanh nghiệp chế biến, tiêu thụ sản phẩm giữ vai trò định hướng đặt hàng, tiêu chuẩn nguyên liệu, hỗ trợ sản xuất, nhằm phát huy thế mạnh liên kết làm tiền đề thúc đẩy tốc độ phát triển nhanh và hiệu quả ngành nghề nuôi chim yến.